Ο διαβήτης μπορεί να προκαλέσει σοβαρές βλάβες στα χέρια, οι οποίες συχνά παραβλέπονται. Οι επιπλοκές αυτές περιλαμβάνουν μειωμένη κινητικότητα των αρθρώσεων, ρίκνωση της παλαμιαίας απονεύρωσης, σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα, νευροπάθεια και παγωμένο ώμο, οι οποίες συνδέονται με μακροχρόνια υπεργλυκαιμία.
Οι βλάβες αυτές μπορεί να επηρεάσουν την καθημερινότητα των ατόμων με σακχαρώδη διαβήτη, οδηγώντας σε ακαμψία, πόνο και μειωμένη αίσθηση. Η θεραπεία περιλαμβάνει φυσικοθεραπεία, διόρθωση της γλυκόζης και, σε ορισμένες περιπτώσεις, χειρουργική παρέμβαση.
Ανάλογα με τη διάρκεια και τη ρύθμιση της νόσου, οι βλάβες μπορεί να γίνουν σοβαρές, απαιτώντας προσοχή και έγκαιρη παρέμβαση.
Διαβάστε παρακάτω
Οι τυχόν βλάβες που αφήνει ο διαβήτης στο χέρι δεν είναι ευρύτερα γνωστές, αλλά μερικές φορές είναι χρήσιμο να τις έχουμε υπ’ όψιν μας. Στην πράξη, αν και αυτό δεν είναι απόλυτο, οι βλάβες αυτές συνήθως συνυπάρχουν με την κλασική προσβολή των μικρών αγγείων (αμφιβληστροειδοπάθεια στον βυθό του ματιού, βλάβη των νεφρών, βλάβη των περιφερικών νεύρων).
Επίσης, τις βλάβες του χεριού θα τις συναντήσουμε τυπικότερα στα άτομα που έχουν πολλά χρόνια σακχαρώδη διαβήτη και κακή ρύθμιση της γλυκόζης αίματος». Ετσι, έχει προταθεί, σε αναλογία με τις λοιπές επιπλοκές του σακχαρώδους διαβήτη, και ο όρος διαβητικό χέρι, αν και δεν έχει ακόμα γίνει ομόφωνα αποδεκτός. Οι κυριότερες βλάβες του χεριού συνοψίζονται στη συνέχεια.
Μειωμένη κινητικότητα των αρθρώσεων των δαχτύλων: Χαρακτηρίζεται από ακαμψία του χεριού, συνήθως εξίσου και του δεξιού και του αριστερού. Το δέρμα γίνεται σκληρό και τραχύ, ιδίως στη ράχη του χεριού. Συχνότερα τείνει να προσβάλλεται το μικρό δάχτυλο του χεριού. Στη χειρότερη περίπτωση τα δάχτυλα αγκυλώνονται σε μόνιμη ανώδυνη κάμψη των φαλάγγων τους. Αυτό φαίνεται χαρακτηριστικότερα, όταν το άτομο ενώνει τις παλάμες των χεριών του σε στάση προσευχής: Τότε φαίνεται ότι δεν μπορούν να ενωθούν οι φάλαγγες των δαχτύλων μεταξύ τους και αφήνουν κενά. Ανάλογα κενά δημιουργούνται από την επαφή της παλάμης οριζόντια στο τραπέζι, επειδή δεν μπορούν να τεντωθούν τα δάχτυλα.
Εχει αναφερθεί ποικίλη συχνότητα αυτής της αλλοίωσης, ιδίως κατά τις παλιότερες εποχές σε άτομα που έπασχαν πολλά χρόνια από σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1. Το κυριότερο αίτιο θεωρείται πως είναι η αλλοίωση του κολλαγόνου από τη μακροχρόνια υπεργλυκαιμία, ενώ έχει προταθεί και βλάβη των μικρών αγγείων.
Στη θεραπεία, σημαντική είναι η θέση της φυσικοθεραπείας με εφαρμογή και ναρθήκων. Βοηθητική είναι και η διόρθωση της υπεργλυκαιμίας.
Ρίκνωση της παλαμιαίας απονεύρωσης: Χαρακτηριστικά, ζαρώνει η παλάμη, έλκοντας σε ανώδυνη κάμψη τα δάχτυλα του χεριού από τη βάση τους. Συνήθως προσβάλλονται το μέσο και το παράμεσο δάχτυλο. Συχνά η βλάβη αφορά και τα δύο χέρια.
Η συχνότητά της είναι διπλάσια έως τετραπλάσια σε σύγκριση με τα άτομα χωρίς σακχαρώδη διαβήτη. Η αιτιολογία θεωρείται παρόμοια με εκείνη της μειωμένης κινητικότητας των αρθρώσεων των δαχτύλων.
Η θεραπεία περιλαμβάνει φυσικοθεραπεία, διόρθωση της υπεργλυκαιμίας και τοπικές εγχύσεις κορτιζόνης. Η βλάβη μπορεί να διορθωθεί χειρουργικά με ικανοποιητικά αποτελέσματα.
Οταν ο διαβήτης μάς δένει… τα χέρια
Δάχτυλο σκανδάλη: Πρόκειται για αντίσταση κατά την κάμψη του δαχτύλου, με αγκύλωσή του. Προσβάλλει όλα τα δάχτυλα, εκτός από τον αντίχειρα. Εχει αναφερθεί συχνότητα 10%-15% στα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη. Η αιτιολογία και η θεραπεία είναι όπως στην προηγούμενη βλάβη.
Σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα: Πρόκειται για την τυπική παγίδευση του μέσου νεύρου στον καρπό, που εκδηλώνεται με συμπτώματα στο έξω (προς τον αντίχειρα) μισό του χεριού. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν μούδιασμα, παραισθήσεις και κάψιμο. Συχνά υπάρχει επιδείνωση τη νύχτα. Στις βαριές περιπτώσεις τα άτομα μπορεί να ξυπνήσουν από τον ύπνο τους με κάψιμο στο χέρι ή στα χέρια και να αναζητήσουν ανακούφιση τινάζοντάς τα ή βυθίζοντάς τα σε κρύο νερό. Σε ακόμα βαρύτερες περιπτώσεις μπορεί να μειωθεί η μυϊκή ισχύς των χεριών και το άτομο να παραπονιέται ότι του πέφτουν πράγματα από τα χέρια.
Στον σακχαρώδη διαβήτη έχει αναφερθεί συχνότητα 10%-25%. Συχνότερα εμφανίζεται σε γυναίκες, ιδίως σε εκείνες με μακροχρόνια υπεργλυκαιμία.
Η θεραπεία περιλαμβάνει φυσικοθεραπεία, εφαρμογή ναρθήκων, αναλγητικά και τοπικές εγχύσεις κορτιζόνης. Χρήσιμη είναι και η διόρθωση της υπεργλυκαιμίας. Η βλάβη μπορεί να διορθωθεί χειρουργικά με ικανοποιητικά αποτελέσματα.
Οταν ο διαβήτης μάς δένει… τα χέρια
Νευροπάθεια των χεριών: Χαρακτηρίζεται από μειωμένη αντίληψη των αισθήσεων (ζεστού/κρύου, αφής, πόνου) στα χέρια. Αρχίζει από τις άκρες των δαχτύλων και επεκτείνεται προς τους καρπούς ή και ψηλότερα. Μερικές φορές μπορεί να υπάρχει και μούδιασμα/κάψιμο. Σπάνια μπορεί να παρουσιαστεί δυσκολία στις καθημερινές ασχολίες. Επίσης, λόγω μειωμένης αντίληψης των αισθήσεων, μπορούν ευκολότερα να συμβούν εγκαύματα.
Εκδηλώνεται σε άτομα με μακροχρόνια υπεργλυκαιμία και ήδη εγκατεστημένες αλλοιώσεις στα πόδια (νευροπάθεια, πληγές).
Βλάβη του ωλένιου νεύρου: Πρόκειται για παγίδευση ή ισχαιμία του ωλένιου νεύρου σε άτομα με μακροχρόνια υπεργλυκαιμία. Τα συμπτώματα μοιάζουν με εκείνα του συνδρόμου καρπιαίου σωλήνα, αλλά εκδηλώνονται στο μέσα μισό (προς το μικρό δάχτυλο) του χεριού. Μπορεί να ατροφήσουν οι μύες της ράχης του χεριού. Για να αποφευχθεί περαιτέρω επιδείνωση συνιστάται τα άτομα να αποφεύγουν την πίεση στους αγκώνες.
Οταν ο διαβήτης μάς δένει… τα χέρια
Παγωμένος ώμος: Εκδηλώνεται με πόνο σε όλες τις κινήσεις του ώμου και μείωση του εύρους των κινήσεών του προς όλες τις κατευθύνσεις. Αποδίδεται σε αλλοίωση των ιστών από τη χρόνια υπεργλυκαιμία.
Αλλες εκδηλώσεις: Σε αυτές ανήκουν η μυκητίαση των νυχιών του χεριού, η μείωση της μυϊκής ισχύος αυτού και η ευπάθεια σε μολύνσεις. Ειδικά στις τροπικές χώρες, και μάλιστα σε γυναίκες 40-60 ετών με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 και μακροχρόνια υπεργλυκαιμία, μπορεί να συμβούν πολύ σοβαρές μολύνσεις με νέκρωση του χεριού. Τέτοιες μολύνσεις έχουν παρατηρηθεί και στον δυτικό κόσμο, σε διαβητικά άτομα υπό αιμοκάθαρση. Επίσης, έχει περιγραφεί το σύνδρομο χεριού-ώμου, στο οποίο συνυπάρχουν παγωμένος ώμος με μειωμένη κινητικότητα των αρθρώσεων των δαχτύλων ή ρίκνωση της παλαμιαίας απονεύρωσης.