Το άρθρο περιγράφει ένα συναρπαστικό ταξίδι στην Ανατολία, εστιάζοντας στο όρος Αραράτ και την πόλη Βαν. Ο συγγραφέας αναδεικνύει τη μαγευτική φυσική ομορφιά της περιοχής, τα ιστορικά μνημεία όπως το παλάτι Ishak Pasha και την εκκλησία του Τίμιου Σταυρού στο νησί Akdamar, καθώς και την πλούσια γαστρονομική παράδοση της περιοχής.
Η σύγχρονη πόλη Βαν, αν και έχει υποστεί καταστροφές, αναδεικνύει την πολιτιστική κληρονομιά και την ποικιλία των γεύσεων, προσφέροντας μια μοναδική εμπειρία για τους επισκέπτες. Το άρθρο υπογραμμίζει την πολιτιστική και ιστορική σημασία της περιοχής, καθιστώντας την έναν προορισμό γεμάτο μύθους και παραδόσεις.
Διαβάστε παρακάτω
Kάθε ταξίδι στα βάθη της Ανατολής είναι μια πρόκληση για τις αισθήσεις. Είναι μια αναμέτρηση με τα απωθημένα της αναζήτησης με όσα μυθικά κουβαλάμε ως εικόνες, αφηγήσεις ή ακόμα και ερωτηματικά που γεννήθηκαν μέσα από ιστορίες που ακούσαμε, εικόνες που πιθανά κάπου είχαμε δει, ταινίες ή βιβλία που περιέγραφαν αυτούς τους μυθικούς τόπους. Κάθε ευκαιρία επιβεβαίωσης λοιπόν όλων αυτών είναι και ένα στοίχημα. Και ένα ταξίδι στην άκρη της ανατολικής Ανατολίας είναι από τα πιο δυνατά.
Aυτή η ξεχωριστή θέση στο χάρτη, ενός αναπάντεχου σημείου του παγκόσμιου σύμπαντος, ένας τόπος εξωπραγματικός, ίσως απόκοσμος, αλλά και σκληρός, που περικλείεται από ψηλά ηφαιστειογενή γυμνά βουνά και χιονοσκέπαστες οροσειρές.
Ανάμεσα τους, το βιβλικό όρος Αραράτ, το ψηλότερο της ανατολικής Ασίας με 5.165 μ, όπου η κιβωτός του Νώε βρήκε απάγκιο μετά τον κατακλυσμό στα ανατολικά και η οροσειρά του Ταύρου στα νοτιοδυτικά καθώς και τα δύο μεγάλα ορμητικά ποτάμια, τον Τίγρη και τον Ευφράτη με τους παραποτάμους τους να οριοθετούν αυτό το μοναδικό γεωγραφικό σημείο στο τελευταίο άκρο της Τουρκίας, λίγο πριν πιάσει ο χάρτης την Αρμενία και το Ιράν.
Σπηλιά Τuzluca
Το ταξίδι προς την πόλη Van στην Ανατολική Ανατολία, την εμβληματική πόλη του ενάμιση εκατομμυρίου, ξεκίνησε από την πόλη Ιgdir με μια στάση στην σπηλιά Τuzluca και στα ενεργά αλατωρυχεία που η ιστορία τους κρατάει από το μεσαίωνα. Με ατμοσφαιρικό φωτισμό στις διάφορες αίθουσες, με τραπεζάκια για πικ νικ ή πολύωρη διαμονή για τα πιθανά οφέλη του αλμυρού αέρα για τους πάσχοντες από άσθμα και τα άτομα με αδύναμους πνεύμονες.
Ishak Pasha Palace
Ένα από τα πιο όμορφα ιστορικά κτίρια της χώρας, που συναντάει κανείς στο μυθικό δρόμο του μεταξιού, το παλάτι του Ιshak Pasa, ένα αρχιτεκτονικό θαύμα, σκαρφαλωμένο σ’ αυτόν τον κακοτράχαλο, απομακρυσμένο και άγριας ομορφιάς τόπο. Στις παρυφές του μυθικού Αραράτ με απεριόριστη θέα στην κοιλάδα, κοντά στην πόλη Dogubayazit στα σύνορα με το Ιράν. Ένα μεγαλοπρεπές κάστρο – παλάτι που ανταγωνίζεται τα μεγάλα σαράγια της Πόλης και του Ισφαχάν στην πολυτέλεια.
Με 366 δωμάτια, για το Χαρέμι και τους Ανδρώνες, στολισμένα με έργα Αρμεναίων μαστόρων, τεράστια κουζίνα, υπέροχο χαμάμ, βιβλιοθήκη, κήπους αναψυχής, αποθήκες σιτηρών και τροφίμων, πέτρινες γούρνες με πάγο για να διατηρούν τα τρόφιμα το καλοκαίρι, σύστημα αποχέτευσης καθώς και κεντρικό σύστημα θέρμανσης. Αλλά και αποθήκες όπλων και πυρομαχικών, στάβλων, κατοικίες υπαλλήλων και μπουντρούμια.
Χρειάστηκαν 99 χρόνια για την αποπεράτωσή του (1685 έως 1784) και αποτελεί ένα αμάλγαμα με αρχιτεκτονικές επιρροές της Ανατολίας, του Ιράν και της Β. Μεσοποταμίας αλλά και της Δύσης με γοτθικά στοιχεία και μπαρόκ. Γι αυτό εργάστηκε κυρίως ο συνεχιστής του βαλή Colak Abdi Pasha, o Ishak Pasha ΙΙ, o οποίος ήταν ιδιαίτερα μορφωμένος και πολυταξιδεμένος που διακρίθηκε στους πολέμους με τους Πέρσες το 1710, επιστρατεύοντας όλους τους επιδέξιους χτίστες και τεχνίτες, όπως μαρτυρούν οι 158 σφραγίδες μαστόρων που αποκαλύφθηκαν πάνω στις χτισμένες πέτρες. Το παλάτι έχει ενταχθεί από το 2000 στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Unesco.
Συνεχίζοντας τη διαδρομή μας προς την πόλη Βαν, η φύση είναι κυρίαρχη και επιβλητική όπου οι διάφοροι πολιτισμοί που πέρασαν στους αιώνες προσπαθούσαν να τη δαμάσουν, χτίζοντας κάστρα και παλάτια στα ορεινά και κακοτράχαλα υψίπεδα, όπως μαρτυρούν τα ερείπια από το βασίλειο των Urartu (9o-7o αι. π.χ), Σήμερα μικρά χωριά με σπίτια με τσίγκινες στέγες και γύρω τους αναρίθμητα κοπάδια κτηνοτρόφων πλάι στα ποτάμια και τις λίμνες να δίνουν μια γαλήνια εικόνα, σε έναν τόπο που υπήρξε διαχρονικά το πέρασμα στρατευμάτων, εισβολέων, νομάδων αλλά και τόπο οδυνηρών σφαγών μέσα στους αιώνες.
H πόλη Βαν
Σήμερα πόλη Βαν είναι μια σύγχρονη πόλη που τίποτε δεν θυμίζει την καταστροφή της από τον εγκέλαδο του 2011, όπου σχεδόν ισοπεδώθηκε η πόλη, με περίπου 800 νεκρούς. Τα περισσότερα κτίρια έχουν κτιστεί από την αρχή κρατώντας τη ρυμοτομία του ποταμιού που τη διέσχιζε και σήμερα μοιάζει ανάμνηση νερού.
Δεσπόζει ο μεγάλος καινούργιος εμπορικός δρόμος Μelen Kaddesi με τα εμπορικά καταστήματα αλλά και το ανατολίτικο παζάρι, τα δεκάδες στέκια για τσαγάκι και γεύσεις Ανατολής που συνδυάζει γαστρονομικές κουλτούρες λαών και πολιτισμών.
Στολίζεται από το αρχαίο κάστρο από την εποχή του βασιλείου των Ουράρτων στον ψηλό βράχο που δεσπόζει πάνω από την πόλη χτισμένο τον 9ο αι. π.χ. Tα εκθέματα του αρχαιολογικού μουσείου του Bαν που βρίσκεται απέναντι από το κάστρο επικεντρώνονται κυρίως στην Ουραρτιανή περίοδο, έναν πολιτισμό που διέπρεψε στην τέχνη, και τη μεταλλουργία μέχρι την παρακμή του τον 6ο αιώνα π.Χ. αλλά και αντικείμενα από τη Ρωμαϊκή, Βυζαντινή, Σελτζουκική και Οθωμανική περίοδο.
Μια σύγχρονη μεγαλούπολη που έχει απολέσει πια το στοιχείο της ανατολίτικης μαγείας και αντιπροσωπεύει το νέο πρόσωπο της Τουρκίας.
Είναι χτισμένη πάνω στην καταγάλανη λίμνη Βάν, τη μεγαλύτερη της Τουρκίας, μια από τις μεγαλύτερες λίμνες στον κόσμο και δικαίως, αφού εκβάλουν εντός της πολυάριθμα ποτάμια που κατεβαίνουν από τα χιονισμένες βουνοκορφές που την περικλείουν. Αν και η λίμνη Βαν βρίσκεται σε υψόμετρο 1.640 μέτρων με δριμείς χειμώνες, δεν παγώνει εξαιτίας της πολύ μεγάλης περιεκτικότητας σε αλάτι, με εξαίρεση το βόρειο ρηχό τμήμα και ζει μόνο ένα είδος ψαριού λόγω της υψηλής αλατότητας, ενώ τα καλοκαίρια οι κάτοικοι απολαμβάνουν τα μπάνια τους στις πολυάριθμες παραλίες.
Νησί Akdamar και Αρμένικη εκκλησία
Στο μικρό νησάκι Αkdamar της λίμνης βρίσκεται μιας μοναδικής ομορφιάς αρμένικη εκκλησία με κωνικό τρούλο που την “πνίγουν” οι αμυγδαλιές προσφέροντας ένα μοναδικό θέαμα τον Απρίλιο που ανθίζουν.
Ένα ξεχωριστό γήινο γεωγραφικό ανάγλυφο μέσα στο απέραντο μπλε, σύμβολο για τους Αρμένιους αλλά και τόπος γοητευτικός με τη βοή του μύθου του για τον επισκέπτη που φτάνει εδώ από κάθε γωνιά της γης για να θαυμάσει αυτή τη σπουδαία εκκλησία.
Η εκκλησία του Τίμιου Σταυρού, χτίστηκε μεταξύ 915 και 921 μ.Χ. από τον αρχιτέκτονα επίσκοπο Εμμανουήλ υπό την επίβλεψη του Αρμένιου Βασιλιά Γκαγκίκ Α΄ Αρτζρούνι. Εξαιρετικής σημασίας αρμενικής αρχιτεκτονικής και μοναδικότητας λόγω της πλούσιας ανάγλυφης εξωτερικής διακόσμησης σε διάφορες ζώνες και ύψη, με ευρεία θεματολογία από την Παλαιά Διαθήκη και τη Βίβλο και την καθημερινή ζωή από το παλάτι, κάτι που δεν είναι συνηθισμένο για τις εκκλησίες του Μεσαίωνα.
Το εσωτερικό της εκκλησίας Akdamar ήταν διακοσμημένο με τοιχογραφίες, οι οποίες είναι σπάνιες στην αρμενική τέχνη. Οι τοιχογραφίες απεικονίζουν την Ιστορία της Δημιουργίας και σκηνές από τη ζωή του Χριστού. Οι περισσότερες από τις τοιχογραφίες είναι ακόμα ευδιάκριτες και μερικές από αυτές είναι καλά διατηρημένες, ωστόσο, σε ορισμένα σημεία είναι σοβαρά κατεστραμμένες.
Εδώ λειτουργεί μια φορά το χρόνο ο Αρμένιος Αρχιεπίσκοπος και μαζεύονται αρμένηδες από παντού για να μοιραστούν την εμπειρία.
Το κορυφαίο πρωινό της Ανατολής
Ενας τόμος ίσως δεν αρκεί να γραφτεί, πόσο μάλλον μια μικρή παράγραφος για το φαγητό σε αυτά τα μέρη. Δεν είναι τυχαίο ότι η πόλη Βαν θεωρείται πρωτεύουσα του πρωινού, ιδανική για να το απολαύσεις, καθώς για τους ντόπιους είναι ένα είδος «τελετουργίας». Συνδυάζοντας κουλτούρες, πρώτες ύλες και παραδόσεις η περιοχή έχει να προσφέρει ένα εντυπωσιακό παζλ χρωμάτων και γεύσεων από πιάτα που γράφουν στο DNA της μνήμης σου.
Ξεκινώντας λοιπόν από το θρυλικό πρωινό που είναι ξακουστό σε όλο τον πλανήτη και σερβίρεται με ιδιαίτερη τελετουργία σε ειδικά εστιατόρια στο κέντρο της πόλης, όπου δεκάδες κυριολεκτικά πιάτα αποχρώσεων, γεύσεων και ποικιλιών παρελαύνουν μπροστά σου εντυπωσιάζοντας το μάτι και τον ουρανίσκο. Δοκιμάσαμε πρωινό στο Μatbah i Van και θα το θυμόμαστε για πάντα.
Τις ίδιες συγκινήσεις αισθανθήκαμε και στα βραδινά γεύματα με τον σεφ Αdem Ergin να κερδίζει τις εντυπώσεις στο εστιατόριο Αdam Sef. Επηρεασμένος από την κουλτούρα διαφόρων πολιτισμών, της κουρδικής, ιρανικής, αρμένικης, γεωργιανής και φυσικά τούρκικης κουζίνας.
Το ταξίδι μας διοργανώθηκε από το Γραφείο Πολιτισμού και Τουρισμού TGA – Πρεσβεία της Τουρκίας.