Το άρθρο αναδεικνύει τις σοβαρές επιπτώσεις του vaping στους πνεύμονες, εστιάζοντας στην περίπτωση ενός εφήβου που ανέπτυξε την ασθένεια «πνεύμονας ποπ κορν» λόγω της εισπνοής διακετυλίου, μιας χημικής ουσίας που χρησιμοποιείται σε αρωματικά προϊόντα. Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι το άτμισμα, δημοφιλές μεταξύ των νέων, περιέχει πολλές επιβλαβείς ουσίες που μπορούν να προκαλέσουν μόνιμες βλάβες στην υγεία.
Η έλλειψη αυστηρής ρύθμισης και η χρήση αρωματικών ουσιών, που γίνονται τοξικές όταν θερμαίνονται, εντείνουν την ανησυχία. Οι γονείς καλούνται να είναι προσεκτικοί και να παρατηρούν σημάδια που μπορεί να υποδηλώνουν άτμισμα στα παιδιά τους, καθώς οι συνέπειες μπορεί να είναι απειλητικές για τη ζωή.
Διαβάστε παρακάτω
Ένας έφηβος στις ΗΠΑ ανέπτυξε την ασθένεια «πνεύμονας ποπ κορν», λόγω της σύνδεσης της νόσου με την εισπνοή ατμών διακετυλίου, μιας χημικής ουσίας που χρησιμοποιείται για να δώσει γεύση βουτύρου στο ποπ κορν, ειδικά σε εργοστάσια παραγωγής ποπ κορν. Ο νέος άτμιζε (vaping) κρυφά για τρία χρόνια πριν αποκτήσει αυτή τη μόνιμη, μεταμορφωτική για τη ζωή ασθένεια.
Η πάθηση, επίσημα γνωστή ως βρογχιολίτιδα αποφρακτικού τύπου (bronchiolitis obliterans), προκαλεί ουλές στους πιο μικρούς αεραγωγούς των πνευμόνων, με αποτέλεσμα χρόνιο βήχα, συριγμό, κόπωση και δύσπνοια.
Τι είναι όμως ακριβώς το vaping ή άτμισμα: περιλαμβάνει την εισπνοή υγρού ατμίσματος, γνωστού και ως «e-juice», με τη μορφή αερολύματος που παράγεται από ένα ηλεκτρονικό τσιγάρο ή συσκευή ατμίσματος. Τα αερολύματα αυτά μπορεί να περιέχουν αρωματικές ουσίες, διακετύλιο – μια χημική ουσία που έχει συνδεθεί με σοβαρές πνευμονικές παθήσεις -, νικοτίνη, καθώς και άλλες επιβλαβείς χημικές ενώσεις και βαρέα μέταλλα. Οι κάψουλες ή «pods» ατμίσματος μπορεί επίσης να περιέχουν THC, CBD ή άλλες εισπνεόμενες ναρκωτικές ουσίες.
Αν και αρχικά συνδέθηκε με την έκθεση σε διακετύλιο (ουσία στα ποπ κορν), η σημερινή ανησυχία αφορά το ευρύ φάσμα χημικών ουσιών στους ατμούς των ηλεκτρονικών τσιγάρων. Πολλές αρωματικές ουσίες, που είναι ασφαλείς για κατανάλωση, γίνονται επιβλαβείς όταν θερμαίνονται και εισπνέονται, προκαλώντας άμεση βλάβη στον πνευμονικό ιστό όταν εισέρχονται στην κυκλοφορία του αίματος χωρίς φιλτράρισμα.
Το άτμισμα έχει γίνει ιδιαίτερα δημοφιλές στους εφήβους που έλκονται από τις γλυκές, φρουτώδεις γεύσεις, δημιουργώντας σοβαρό κίνδυνο για την υγεία. Περισσότερες από 180 αρωματικές ουσίες χρησιμοποιούνται στα υγρά ατμίσματος, και η θέρμανσή τους μπορεί να δημιουργήσει άγνωστες και τοξικές ενώσεις.
Τα ηλεκτρονικά τσιγάρα και οι συσκευές ατμίσματος κυκλοφορούν σε διάφορες μορφές. Ενώ ορισμένα μοιάζουν με παραδοσιακά προϊόντα καπνού, άλλα θυμίζουν καθημερινά αντικείμενα, όπως USB, στυλό, μαρκαδόρους ή φορτιστές.
Κάποιες συσκευές είναι επαναφορτιζόμενες, ενώ άλλα ηλεκτρονικά τσιγάρα, όπως τα Elf Bar ή Puff Bar, είναι σχεδιασμένα για μία μόνο χρήση και είναι απορριπτέα.
Αν και το διακετύλιο έχει αφαιρεθεί από ορισμένα προϊόντα, υποκατάστατα όπως η ακετοΐνη (acetoin) μπορεί να είναι εξίσου επικίνδυνα. Οι χημικές ουσίες που εισπνέονται παρακάμπτουν το πεπτικό σύστημα και το ήπαρ, φτάνοντας στους πνεύμονες και σε άλλα όργανα μέσα σε δευτερόλεπτα. Αυτή η άμεση έκθεση έχει συνδεθεί και με άλλες πνευμονικές βλάβες, όπως η κρίση EVALI του 2019. Μελέτες δείχνουν ότι οι νέοι ατμιστές αναφέρουν περισσότερα προβλήματα αναπνοής, ακόμη και σε σύγκριση με τους καπνιστές.
Οι ειδικοί τονίζουν ότι χωρίς αυστηρότερη ρύθμιση, πιο ξεκάθαρη σήμανση, καλύτερους ελέγχους στα συστατικά και ενημέρωση του κοινού, περιστατικά όπως του συγκεκριμένου εφήβου ενδέχεται να γίνουν πιο συχνά.
Οι επιπτώσεις του σύμφωνα με το American Lung Association- (ALA) η οποία είναι η κορυφαία μη κερδοσκοπική οργάνωση στις ΗΠΑ που επικεντρώνεται στην πρόληψη ασθενειών των πνευμόνων και την προώθηση της υγείας των πνευμόνων μέσω της εκπαίδευσης, της υποστήριξης και ερευνών.
«Το άτμισμα είναι εύκολο να κρυφτεί και τα σημάδια μπορεί να περάσουν απαρατήρητα. Σε αντίθεση με τα παραδοσιακά τσιγάρα, τα ηλεκτρονικά τσιγάρα δεν αφήνουν τη χαρακτηριστική μυρωδιά του καπνού. Αν παρατηρήσετε κάποια από τα παρακάτω σημάδια, είναι καλό να μιλήσετε με το παιδί σας για τις ανησυχίες σας και το ενδεχόμενο να ατμίζει», αναφέρει η οργάνωση.
Πιθανά σημάδια ατμίσματος:
Παρουσία άγνωστων ηλεκτρονικών συσκευών, αγορές μέσω διαδικτύου ή περίεργες συσκευασίες
Απαλή, γλυκιά ή φρουτώδης μυρωδιά
Αλλαγές στη συμπεριφορά ή τη διάθεση
Αυξημένη ευερεθιστότητα ή ανησυχία
Μείωση στην κατανάλωση καφεΐνης
Επιθυμία για έντονες γεύσεις λόγω εξασθένησης της γεύσης
Πνευμονία ή συχνές αναπνευστικές λοιμώξεις
Αυξημένη δίψα
Ρινορραγίες (αιμορραγία από τη μύτη)
Το άτμισμα μπορεί να φαίνεται ακίνδυνο, αλλά η εισπνοή αυτών των χημικών μειγμάτων μπορεί να προκαλέσει μόνιμες, απειλητικές για τη ζωή βλάβες – μια πραγματικότητα που απαιτεί άμεση προσοχή.