Επιστήμονες ανακάλυψαν γονίδια που συνδέονται με τη δυσλεξία

ΔΗΜΟΦΙΛΗ

Σε μία από τις μεγαλύτερες γενετικές μελέτες για τη δυσλεξία, επιστήμονες ανακάλυψαν πάνω από δώδεκα νέες γονιδιακές περιοχές που συνδέονται με την πάθηση, χρησιμοποιώντας δεδομένα από πάνω από 1,2 εκατομμύρια άτομα. Η έρευνα, που πραγματοποιήθηκε από ομάδα με επικεφαλής τη μοριακή γενετίστρια Χέιλι Μάουντφορντ του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου, εντόπισε 80 περιοχές σχετικές με τη δυσλεξία, συμπεριλαμβανομένων 36 νέων περιοχών και 13 που δεν είχαν προηγουμένως συσχετιστεί με την πάθηση.

Πολλά από τα νέα γονίδια εμπλέκονται στην πρώιμη ανάπτυξη του εγκεφάλου και μοιράζονται γενετικούς μηχανισμούς με τη ΔΕΠΥ. Η μελέτη υποδεικνύει επίσης συσχετίσεις μεταξύ της δυσλεξίας και δεικτών χρόνιου πόνου, ανοίγοντας νέους δρόμους για την κατανόηση των βιολογικών βάσεων της πάθησης.

Διαβάστε παρακάτω

Σε μια από τις μεγαλύτερες γενετικές μελέτες για τη δυσλεξία μέχρι σήμερα, ερευνητές εντόπισαν περισσότερες από δώδεκα νέες γονιδιακές περιοχές που σχετίζονται με την πάθηση, αξιοποιώντας δεδομένα από πάνω από 1,2 εκατομμύρια άτομα.

«Πραγματοποιήσαμε τη μεγαλύτερη γενετική μελέτη για τη δυσλεξία μέχρι σήμερα», έγραψαν οι συγγραφείς της μελέτης, με επικεφαλής τη μοριακή γενετίστρια του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου, Χέιλι Μάουντφορντ.

Η δυσλεξία είναι μια νευροαναπτυξιακή διαφοροποίηση του εγκεφάλου που μπορεί να καθιστά ορισμένες πτυχές της σύγχρονης ζωής δύσκολες. Στην τρέχουσα μελέτη, οι συμμετέχοντες αντιμετώπιζαν δυσκολίες στην ανάγνωση ή και τη γραφή. Ωστόσο, αυτό δεν ισχύει για όλους τους ανθρώπους με δυσλεξία. Ορισμένα άτομα αντιμετωπίζουν δυσκολίες σε άλλες πτυχές της λεκτικής επεξεργασίας σε σύγκριση με τους συνομηλίκους τους, όπως η ορθογραφία και η γραμματική ή η κατανόηση λεκτικών οδηγιών. Όπως συμβαίνει και με άλλες νευροδιαφορετικές καταστάσεις, όπως ο αυτισμός ή η διαταραχή ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ), η δυσλεξία συνοδεύεται επίσης από πλεονεκτήματα, όπως αυξημένη μη λεκτική δημιουργικότητα.

Προηγούμενες μελέτες σε δίδυμους υποδείκνυαν ότι τα γονίδια καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό τη δυσλεξία, γι’ αυτό η Μάουντφορντ και οι συνεργάτες της θέλησαν να προσδιορίσουν αυτές τις γενετικές συσχετίσεις. Η γενωμική μελέτη εντόπισε 80 περιοχές που σχετίζονται με τη δυσλεξία, συμπεριλαμβανομένων 36 περιοχών που δεν είχαν προηγουμένως αναφερθεί ως σημαντικές. Από αυτές, οι 13 δεν είχαν συσχετιστεί ποτέ με τη δυσλεξία.

Πολλά από τα νεοσυσχετιζόμενα γονίδια εμπλέκονται στην πρώιμη ανάπτυξη του εγκεφάλου. Όπως αναμενόταν, κάποια από αυτά μοιράζονται γενετικούς μηχανισμούς με την ΔΕΠΥ, η οποία συχνά εμφανίζεται παράλληλα με τη δυσλεξία.

Οι ερευνητές εντόπισαν επίσης συσχετίσεις μεταξύ δυσλεξίας και δεικτών χρόνιου πόνου.

«Ο υποκείμενος μηχανισμός παραμένει άγνωστος, ωστόσο η γενετική επικάλυψη μεταξύ φαινοτύπων που σχετίζονται με τον πόνο και νευροαναπτυξιακών χαρακτηριστικών, μπορεί να υποδηλώνει κοινή βιολογική βάση», έγραψε η ερευνητική ομάδα της στο άρθρο της που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Translational Psychiatry.

Πηγή – ΕΡΤ

Συνοπτικά

  • Επιστήμονες ανακάλυψαν πάνω από δώδεκα νέες γονιδιακές περιοχές που συνδέονται με τη δυσλεξία, μελετώντας δεδομένα από 1,2 εκατομμύρια άτομα.
  • Η μελέτη εντόπισε 80 περιοχές σχετικές με τη δυσλεξία, εκ των οποίων 36 είναι νέες και 13 δεν είχαν προηγουμένως συσχετιστεί με την πάθηση.
  • Πολλά από τα νέα γονίδια εμπλέκονται στην πρώιμη ανάπτυξη του εγκεφάλου και μοιράζονται γενετικούς μηχανισμούς με τη ΔΕΠΥ.
  • Εντοπίστηκαν συσχετίσεις μεταξύ της δυσλεξίας και δεικτών χρόνιου πόνου, υποδεικνύοντας πιθανές κοινές βιολογικές βάσεις.
Διαβάστε επίσης

Η κατανάλωση αλκοόλ ενισχύει τον κίνδυνο άνοιας

Μια νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο «BMJ Evidence Based Medicine» αποκαλύπτει ότι η κατανάλωση αλκοόλ, ακόμη και σε μικρές ποσότητες, αυξάνει τον κίνδυνο άνοιας. Η συνδυασμένη παρατηρησιακή και γενετική έρευνα...

Ουρολοιμώξεις: Τα σημάδια που αγνοούμε

Οι ουρολοιμώξεις, αν και συχνά υποτιμημένες, αποτελούν τη δεύτερη πιο κοινή κατηγορία λοιμώξεων στην Ευρώπη μετά τις αναπνευστικές, με σημαντικό οικονομικό κόστος για τα συστήματα υγείας. Αυτές οι λοιμώξεις...

Οι αντιδράσεις του ΕΟΦ στις δηλώσεις Τραμπ για παρακεταμόλη και κύηση

Ο Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΟΦ) και ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΜΑ) επιβεβαιώνουν ότι οι οδηγίες για τη χρήση της παρακεταμόλης κατά την εγκυμοσύνη παραμένουν αμετάβλητες, παρά τις πρόσφατες δηλώσεις...

ΠΟΥ και ΕΜΑ αντικρούουν τις απόψεις Τραμπ για την παρακεταμόλη

Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (EMA) και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) αντικρούουν τις δηλώσεις του Ντόναλντ Τραμπ που συνδέουν την παρακεταμόλη με τον αυτισμό κατά την εγκυμοσύνη, επισημαίνοντας ότι...

Αυτή η μόλυνση είναι η δεύτερη συχνότερη στη ζωή των γυναικών

Η Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Ουρολογίας 2025 εστιάζει στην ευαισθητοποίηση για τις ουρολοιμώξεις, οι οποίες είναι η δεύτερη συχνότερη μόλυνση μετά τις αναπνευστικές και επηρεάζουν κυρίως τις γυναίκες. Παρά την υψηλή συχνότητά...

Πώς η αϋπνία «γεράζει» τον εγκέφαλό μας;

Η χρόνια αϋπνία μπορεί να επιταχύνει τη γήρανση του εγκεφάλου και να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης άνοιας έως και 40%, σύμφωνα με νέα μελέτη στο Neurology. Η έρευνα, που...

Μελέτη: Η ασπιρίνη ενδέχεται να μειώσει κατά 50% τον κίνδυνο υποτροπής καρκίνου του παχέος εντέρου

Μια νέα μελέτη από σουηδούς επιστήμονες αναδεικνύει την πιθανή προστατευτική δράση της ασπιρίνης στους ασθενείς με καρκίνο του παχέος εντέρου, ιδιαίτερα σε όσους έχουν συγκεκριμένες γενετικές μεταλλάξεις. Η έρευνα...

“Τι αποκαλύπτει το κερί των αυτιών για την υγεία σας”

Το κερί των αυτιών, γνωστό ως cerumen, μπορεί να παρέχει πολύτιμες πληροφορίες για την υγεία μας, από τη διάγνωση ασθενειών όπως ο καρκίνος και οι καρδιακές παθήσεις, έως τη...

Ηράκλειο: Ηλεκτρονικό τσιγάρο ανατινάχθηκε στο στόμα 45χρονου – Τι να προσέχουν οι χρήστες

Στο Ηράκλειο Κρήτης, ένας 45χρονος τραυματίστηκε σοβαρά στο στόμα από την έκρηξη ηλεκτρονικού τσιγάρου την ώρα που το χρησιμοποιούσε, αμέσως μετά τη φόρτισή του. Οι ειδικοί επισημαίνουν τη σημασία της...

Θεσσαλονίκη-Ψυχική υγεία: Εισάγοντας την κοινωνία και την εργασία στον Κοι.Σ.Π.Ε. ΙΡΙΣ

Το άρθρο εξετάζει την πρωτοβουλία του Κοι.Σ.Π.Ε. ΙΡΙΣ στη Θεσσαλονίκη, μια κοινωνική δομή που συνδυάζει την ψυχική υγεία με την επαγγελματική αποκατάσταση, προσφέροντας ευκαιρίες εργασίας σε άτομα με ψυχοκοινωνικές...

Πώς τα χαμηλόμισθα νοικοκυριά στην Ελλάδα καταλήγουν σε «εξοντωτικές δαπάνες υγείας»

Το άρθρο αναλύει την κρίσιμη κατάσταση των χαμηλόμισθων νοικοκυριών στην Ελλάδα, που αντιμετωπίζουν εξοντωτικές δαπάνες υγείας. Σύμφωνα με την Eurostat, η χώρα καταγράφει τις υψηλότερες ανεκπλήρωτες ιατρικές ανάγκες στην...

ΕΟΦ: «Τα φάρμακα δεν είναι γλυκίσματα»

Ο ΕΟΦ ξεκινά την ευρωπαϊκή εκστρατεία με το σύνθημα «Τα φάρμακα δεν είναι καραμέλες», προωθώντας την υπεύθυνη χρήση των μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων. Η εκστρατεία, που διαρκεί από 15 έως 19...

Πόσα λεπτά καθημερινού περπατήματος χρειάζονται για να προστατεύσουμε τη μέση μας

Σύμφωνα με μεγάλη νορβηγική μελέτη, το καθημερινό περπάτημα για περισσότερα από 100 λεπτά μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο χρόνιου πόνου στη μέση κατά 23%. Η έρευνα, που δημοσιεύθηκε στο JAMA...

Survivor’s Guilt: Το τραύμα που προκαλεί η επιβίωση

Η «ενοχή του επιζώντα» είναι ένα ψυχολογικό φαινόμενο που αντιμετωπίζουν άνθρωποι που επιβιώνουν από τραγικά γεγονότα, ενώ άλλοι δεν τα καταφέρνουν. Αυτό το συναίσθημα ενοχής και αδικίας δεν περιορίζεται...

Πώς το στρες επηρεάζει όσους έχουν καρδιακά προβλήματα

Το άρθρο αναλύει τη σύνδεση μεταξύ στρες και καρδιακών προβλημάτων, αναφέροντας ότι άτομα με αγχώδεις διαταραχές που έχουν καρδιακά προβλήματα διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο επιπλοκών ή θανάτου. Σημαντικό ποσοστό των...

“Η επίμονη αϋπνία ενδέχεται να εντείνει τον κίνδυνο άνοιας”

Η χρόνια αϋπνία μπορεί να επιταχύνει τη γήρανση του εγκεφάλου και να αυξήσει τον κίνδυνο ανάπτυξης άνοιας, σύμφωνα με νέα μελέτη. Άτομα με χρόνια αϋπνία έχουν 40% περισσότερες πιθανότητες...

Ελληνική πινελιά στις πανευρωπαϊκές αλλαγές για τη χοληστερίνη

Η Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία βλέπει τις προτάσεις της για τη χορήγηση συνδυασμού φαρμάκων κατά της υψηλής χοληστερόλης να υιοθετούνται πανευρωπαϊκά, δέκα χρόνια μετά τη διατύπωσή τους. Οι νέες κατευθυντήριες...

Ένα εκατομμύριο Έλληνες ταλαιπωρούνται από ημικρανίες

Περίπου ένα εκατομμύριο Έλληνες ενήλικες υποφέρουν από ημικρανίες, μια σοβαρή νευρολογική διαταραχή που επηρεάζει σημαντικά την προσωπική και επαγγελματική τους ζωή. Παρά το μεγάλο της αντίκτυπο, η ημικρανία παραμένει υποδιαγνωσμένη...

Καρκίνος του προστάτη: Πρώτος σε εμφάνιση στην Ελλάδα – Τρίτος στην Ευρώπη

Ο καρκίνος του προστάτη αποτελεί την πιο συχνή κακοήθεια στους άνδρες στην Ελλάδα και την τρίτη στην Ευρώπη, με την Ελληνική Ουρολογική Εταιρεία να υπογραμμίζει την ανάγκη για ενημέρωση...

Μελέτη: Όλοι οι έφηβοι στην Ελλάδα υπερβαίνουν στη χρήση κινητών, τάμπλετ και οθονών

Το άρθρο αναδεικνύει την ανησυχητική αύξηση της χρήσης κινητών και οθονών από παιδιά και εφήβους στην Ελλάδα, με τον παιδοφθαλμίατρο Νίκο Νίτσα να επισημαίνει τη ραγδαία αύξηση της μυωπίας...

ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ